Informacja dotycząca Świadczenia Wychowawczego 500+ dla rodzin, w których wnioskodawca albo członek rodziny przebywa lub pracuje za granicą (koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego)
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Departament Polityki Rodzinnej
Informacja o zalecanym trybie postępowania w sprawach dotyczących świadczenia wychowawczego w przypadku gdy zachodzą przesłani wynikające z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego).
W przypadku gdy dana osoba nie ubiega się o świadczenie na pierwsze dziecko, a zachodzą przesłanki określone w art. 16 ust. 1 ww. ustawy, które powodują konieczność przekazania wniosku tej osoby przez organ właściwy wraz z załączonymi do wniosku dokumentami do marszałka województwa w celu ustalenia, czy mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (ponieważ wnioskodawca lub członek jego rodziny przebywa za granicą), wskazane jest aby organ właściwy poinformował osobę ubiegającą się o świadczenie wychowawcze o zasadności uzupełnienia tego wniosku również o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko (niezależnie od deklaracji wnioskodawcy spełnienia bądź nie kryterium dochodowego).
Powyższe oznacza, że gdy wniosek o świadczenie wychowawcze złoży do organu właściwego osoba przebywająca za granicą lub, której członek rodziny przebywa za granicą w państwie, w którym mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (najczęściej będzie to wynikać z oświadczenia złożonego w Części II wniosku), to pomimo tego, że osoba ta nie wnioskuje o świadczenie wychowawcze na pierwsze dziecko (ponieważ deklaruje np., że nie spełnia kryterium dochodowego lub nie chce na pierwsze dziecko składać wniosku), należy taką osobę poinformować, że zasadne jest wypełnienie również tej części wniosku która dotyczy pierwszego dziecka (Tabela A). Oczywiście ostateczna decyzja, czy i na które dziecko/dzieci wnioskodawca ubiega się o świadczenie wychowawcze, należy do wnioskodawcy.
Dzięki temu, po przekazaniu przez organ właściwy wniosku takiej osoby w trybie art. 16 ust. 1 ustawy do właściwego marszałka województwa, marszałek województwa będzie miał możliwość przeprowadzenia postępowania w odniesieniu do wszystkich dzieci, ustalając czy i w stosunku do których dzieci mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Następnie w stosunku do dzieci, do których mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego marszałek dokona rozstrzygnięcia sprawy i w zależności od okoliczności indywidualnej sprawy poinformuje instytucję zagraniczną o swojej decyzji (również odmownej). Taki tryb postępowania zapewni wnioskodawcy możliwość uzyskania najwyższej możliwej kwoty świadczeń rodzinnych, przewidzianej w ustawodawstwach dwóch zainteresowanych państw - z zastosowaniem przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
Niezłożenie wniosku na pierwsze dziecko, a w konsekwencji brak decyzji polskiej instytucji właściwej - marszałka województwa - w sprawie, może spowodować potrącenie kwoty w wysokości świadczenia wychowawczego ze świadczeń przyznanych w instytucji zagranicznej.